Verkiezingen zijn een klassiek keuzeprobleem:
- Je weet eigenlijk bitter weinig van politiek.
- Het aantal partijen waarop je kan stemmen is gigantisch.
- Al deze partijen strijden niet alleen om je aandacht, maar ze proberen ook de standpunten van de anderen te ondermijnen of als leugens weg te zetten.
In deze context wordt er van jou verwacht om een rationale beslissing te nemen…. Prettige wedstrijd. De belangrijkste rol van de campagne is eigenlijk niets anders dan je een shortcut aan te reiken om zo je keuzestress weg te nemen.
Shortcuts
Geert Wilders probeerde ons de shortcut aan te reiken dat je via hem de elite kon straffen. De Rutte-campagne heeft ons de shortcut aangereikt dat dit land in deze tijden een leider nodig heeft die moeilijke beslissingen durft te nemen. De Groenlinks-campagne gaf je de shortcut dat jij je progressieve stem kon toevertrouwen aan een gedreven leuke jonge vent die zin heeft om verandering vorm te geven.
PVDA heeft de verkiezing verloren omdat ze geen onderscheidende shortcut in de aanbieding hadden. In de vorige verkiezingen stond straatvechter Samsom bijna letterlijk voor fysiek strijden voor rechtvaardigheid. Nu hadden ze een zielloze leider die geen shortcut vond om zijn kiezer aan te reiken. Dat PVDA gestraft werd voor de regeringsdeelname is complete bullshit. PVDA is gestraft omdat ze geen keuzestress konden wegnemen.
Ik hoorde ooit in een Geenstijl-interview mensen op de vraag “waarom stemt u op Geert Wilders?” antwoorden met “hij zegt tenminste waar het op staat”. Men had geen idee wat dat precies was, maar dat was hun shortcut waarmee ze naar het stemhokje gingen.
Is de kiezer dom? Nee. De kiezer is compleet irrationeel en wordt voor een onmogelijke keuzevraag gesteld. Het is de taak van de campagne om één shortcut te kiezen en deze te communiceren naar de kiezer. De partijen die dat spel snappen, hebben de verkiezingen naar hun hand gezet.
